Blog-Sutra Property

2. టేక్‌అవే 1: 30 నెలల్లో తెలంగాణ రోడ్ల కొత్త ముఖచిత్రం — ఇది అవకాశమా? ఆందోళనా?

వార్త సారాంశం రాబోయే 30 నెలల్లో హైబ్రిడ్ యాన్యుటీ మోడల్ (HAM) ఉపయోగించి రాష్ట్ర రహదారుల రూపురేఖలను పూర్తిగా మారుస్తామని రోడ్లు-భవనాల శాఖ మంత్రి కోమటిరెడ్డి వెంకట్‌రెడ్డి ప్రకటించారు. ఈ ప్రాజెక్ట్ కింద ఆర్‌అండ్‌బీ రోడ్ల కోసం ₹10,547 కోట్లతో 5,566.16 కిలోమీటర్లు, గ్రామీణ రోడ్ల కోసం మొదటి దశలో ₹6,294.81 కోట్లతో 7,449 కిలోమీటర్ల మేర పనులు చేపట్టనున్నారు.

సానుకూల ప్రభావాలు ఈ భారీ మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధి హైదరాబాద్ చుట్టుపక్కల ప్రాంతాలకు కనెక్టివిటీని గణనీయంగా పెంచుతుంది. ముఖ్యంగా నల్గొండ, ఖమ్మం, సంగారెడ్డి వంటి జిల్లాల్లో బహుళ రోడ్ ప్యాకేజీలు మంజూరు కావడంతో, ఆయా ప్రాంతాల్లో రియల్ ఎస్టేట్ మార్కెట్‌కు ఇది ఒక పెద్ద వరం. మెరుగైన రోడ్లు ప్రయాణ సమయాన్ని తగ్గించి, కొత్త వెంచర్లకు, వాణిజ్య అభివృద్ధికి మార్గం సుగమం చేస్తాయి. దీంతో, ఈ కారిడార్లలోని వ్యవసాయ భూములు కూడా సమీప భవిష్యత్తులో కమర్షియల్, రెసిడెన్షియల్ ప్రాపర్టీలుగా మారే అవకాశం బలంగా ఉంది.

వివాదం మరియు ఆందోళనలు అయితే, ఈ ప్రణాళికపై కాంట్రాక్టర్ల నుండి తీవ్ర ఆందోళన వ్యక్తమవుతోంది. HAM మోడల్ ప్రకారం, ప్రాజెక్ట్ వ్యయంలో 40% ప్రభుత్వం భరిస్తే, మిగిలిన 60% కాంట్రాక్టర్లు పెట్టుబడిగా పెట్టాలి. ఈ 60% మొత్తాన్ని ప్రభుత్వం 15 సంవత్సరాలలో వాయిదాల పద్ధతిలో తిరిగి చెల్లిస్తుంది. ప్రభుత్వం ఈ చెల్లింపులలో జాప్యం చేస్తే, తమ బ్యాంక్ రేటింగ్ దెబ్బతింటుందని కాంట్రాక్టర్లు భయపడుతున్నారు. అంతేకాకుండా, ఈ మోడల్ వల్ల చిన్న కాంట్రాక్టర్లు నష్టపోతారని బిల్డర్స్ అసోసియేషన్ ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తోంది. ఈ వివాదం పరిష్కారం కాకపోతే, ప్రాజెక్టులు ఆలస్యం కావడమే కాకుండా, నిర్మాణ నాణ్యతపై కూడా ప్రభావం చూపే ప్రమాదం ఉంది, ఇది దీర్ఘకాలంలో పెట్టుబడిదారుల విశ్వాసాన్ని దెబ్బతీస్తుంది.

తెర వెనుక కథ కొందరు పెద్ద గుత్తేదారులు ఈ విధానాన్ని వ్యతిరేకిస్తున్నప్పటికీ, మరికొందరు అధికారిక టెండర్లు లేకుండానే తెర వెనుక ప్రయత్నాలతో ఈ భారీ ప్యాకేజీలను దక్కించుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తున్నట్లు ఆరోపణలు వస్తున్నాయి.

హ్యామ్‌ రోడ్లు, టిమ్స్‌ భవనాల నిర్మాణంపై జరిగిన సమీక్షలో మంత్రి ఈ వ్యాఖ్యలు చేశారు:

‘‘నాణ్యమైన రోడ్లు అంటే తెలంగాణ..అనే పరిస్థితి వస్తుందని’’ – -మంత్రి కోమటిరెడ్డి వెంకట్‌రెడ్డి

3. టేక్‌అవే 2: ‘BuildNow’ తెచ్చినా ఆగని ఏజెంట్ల రాజ్యం — HMDAలో ఏం జరుగుతోంది?

ప్రభుత్వ విధానాలకు, వాస్తవ ఆచరణకు మధ్య HMDAలో ఉన్న అగాధాన్ని ఈ వార్త బహిర్గతం చేస్తోంది.

ప్రధాన సమస్య భవన, లేఅవుట్ అనుమతుల ప్రక్రియను వేగవంతం చేయడానికి ప్రభుత్వం ‘బిల్డ్‌నౌ’ ఆన్‌లైన్ ప్లాట్‌ఫామ్‌ను ప్రారంభించినప్పటికీ, దరఖాస్తుదారులు ఇప్పటికీ ఏజెంట్లపై ఆధారపడి HMDA కార్యాలయం చుట్టూ తిరగాల్సి వస్తోంది.

అధికారుల జిమ్మిక్కులు కొందరు కిందిస్థాయి అధికారులు ఉద్దేశపూర్వకంగా చిన్న చిన్న, అనవసరమైన ప్రశ్నలు (“కొర్రీలు”) సృష్టించి, దరఖాస్తుదారులను కార్యాలయానికి వచ్చేలా ఒత్తిడి చేస్తున్నారు. ఆన్‌లైన్ ప్లాట్‌ఫామ్‌లో అడిగే ప్రశ్నలకు సమాధానాలు లభించకపోవడంతో, దరఖాస్తుదారులు తప్పనిసరి పరిస్థితుల్లో ఏజెంట్లను ఆశ్రయించాల్సి వస్తోంది.

పరిస్థితి తీవ్రత సాయంత్రం 3 గంటలు దాటితే HMDA ప్రణాళిక విభాగం ఏజెంట్లతో నిండిపోతోందని నివేదికలు చెబుతున్నాయి. కొందరు అధికారులు స్వయంగా ఏజెంట్లుగా వ్యవహరిస్తున్నారని, సీనియర్ ప్లానింగ్ అధికారుల పర్యవేక్షణ కొరవడిందని తీవ్రమైన ఆరోపణలు ఉన్నాయి.

వ్యవస్థాగత లోపం అన్నింటికన్నా ప్రమాదకరమైన విషయం ఎన్‌వోసీ (NOC)ల జారీ ప్రక్రియ. రెవెన్యూ, ఇరిగేషన్ వంటి శాఖలు జారీ చేసిన ఎన్‌వోసీలను HMDA అధికారులు కనీస లెవల్-1 పరిశీలన కూడా చేయకుండా గుడ్డిగా అంగీకరిస్తున్నారనే ఆరోపణలు ఉన్నాయి. అంటే, కొనుగోలుదారులు అన్ని అనుమతులు ఉన్నాయని నమ్మి కొన్న ప్రాజెక్ట్, భవిష్యత్తులో రెవెన్యూ లేదా ఇరిగేషన్ శాఖల నుండి చట్టపరమైన చిక్కుల్లో పడే ప్రమాదం పొంచి ఉంది. ఇది వ్యవస్థపై నమ్మకాన్ని దెబ్బతీసే అతిపెద్ద లోపం.