హైదరాబాద్ రియల్ ఎస్టేట్: తెరవెనుక జరుగుతున్న 4 కీలక పరిణామాలు
- Sutra Property
- 0
- Posted on
హైదరాబాద్ రియల్ ఎస్టేట్: తెరవెనుక జరుగుతున్న 4 కీలక పరిణామాలు
హైదరాబాద్ రియల్ ఎస్టేట్ మార్కెట్ ఎప్పుడూ ఒకేలా ఉండదు. ఒకవైపు ఆకాశాన్నంటే అభివృద్ధి, భారీ వేలంపాటలు కనిపిస్తే, మరోవైపు దశాబ్దాల తరబడి కొనసాగుతున్న భూ వివాదాలు, ప్రభుత్వ భూముల ఆక్రమణలు బయటపడుతుంటాయి. ఈ సంక్లిష్టమైన మార్కెట్ తీరును అర్థం చేసుకోవడానికి, అక్టోబర్ 18, 2025న ప్రముఖ తెలుగు, ఆంగ్ల దినపత్రికలలో ప్రచురితమైన కీలక వార్తలను విశ్లేషించడం అవసరం. ఈ విశ్లేషణ ద్వారా, హైదరాబాద్ రియల్ ఎస్టేట్ భవిష్యత్తును ప్రభావితం చేయగల నాలుగు ముఖ్యమైన పరిణామాలను ఇప్పుడు పరిశీలిద్దాం.
1. టేక్‌అవే 1: చట్టం ముందు ఉన్నతాధికారులు – నాగారం భూ వివాదం చెబుతున్న పాఠం
రంగారెడ్డి జిల్లా, మహేశ్వరం మండలం, నాగారంలోని వివాదాస్పద భూములకు సంబంధించి పలువురు ఉన్నతాధికారులకు తెలంగాణ హైకోర్టులో గట్టి ఎదురుదెబ్బ తగిలింది. ఐఏఎస్‌ అధికారి నవీన్‌ మిత్తల్‌తో పాటు, మరో ఐఏఎస్‌ వికాస్‌రాజ్‌ కుమార్తె ఐశ్వర్యరాజ్, ఐపీఎస్‌ విశ్వప్రసాద్‌ కుమారుడు వరుణ్‌ తదితరులు దాఖలు చేసిన పిటిషన్లను కోర్టు కొట్టివేసింది. భూదాన్‌/గైరాన్ భూములుగా వర్గీకరించబడిన తమ భూములను నిషేధిత ఆస్తుల జాబితా నుండి తొలగించాలన్న వారి అభ్యర్థనను హైకోర్టు తిరస్కరించింది.
ఈ తీర్పు ఆస్తి మార్కెట్‌కు ఒక బలమైన సంకేతాన్ని పంపుతోంది. ఉన్నత స్థాయి అధికారులు చట్టానికి అతీతులు కారని, భూ లావాదేవీలలో జవాబుదారీతనం తప్పనిసరి అని ఇది స్పష్టం చేస్తోంది. ముఖ్యంగా, రంగారెడ్డి జిల్లా కలెక్టర్‌గా పనిచేసిన అమోయ్‌కుమార్‌పై తీవ్ర ఆరోపణలున్నాయని, వీటిపై విచారణలో లోతుగా పరిశీలించాల్సి ఉందని కోర్టు పేర్కొనడం ఈ కేసు తీవ్రతను తెలియజేస్తుంది. ఇది ఒకవైపు పారదర్శకత దిశగా ఒక ముందడుగు అయితే, మరోవైపు వివాదాస్పద చరిత్ర కలిగిన భూములలో పెట్టుబడులు పెట్టేటప్పుడు ఎదురయ్యే నష్టాల గురించి పెట్టుబడిదారులకు ఇది ఒక స్పష్టమైన హెచ్చరిక.
2. టేక్‌అవే 2: ప్రభుత్వ భూముల పరిరక్షణలో రెండు ముఖాలు – కుల్సుంపురా vs. గుర్రం చెరువు
ప్రభుత్వ భూముల పరిరక్షణ విషయంలో అధికారుల పనితీరు రెండు విభిన్న కోణాలను ఆవిష్కరిస్తోంది. ఒకచోట మెరుపు వేగంతో చర్యలు తీసుకుంటుంటే, మరోచోట తీవ్రమైన నిర్లక్ష్యం, నిస్సహాయత కనిపిస్తున్నాయి.
కుల్సుంపురాలో మెరుపు వేగం
ఆసిఫ్‌నగర్ పరిధిలోని కుల్సుంపురాలో, రెవెన్యూ, హైడ్రా (HYDRA), మరియు పోలీస్ అధికారులు సమన్వయంతో ఒక ఆపరేషన్ నిర్వహించారు. ఒక రౌడీ షీటర్ దశాబ్దాలుగా ఆక్రమించుకున్న రూ.110 కోట్ల విలువైన 2.3 ఎకరాల ప్రభుత్వ భూమిని విజయవంతంగా స్వాధీనం చేసుకున్నారు. ఆ భూమిలో పేదల కోసం డబుల్ బెడ్‌రూమ్ ఇళ్లు నిర్మించాలని స్థానికులు కోరుతున్నారు. ఇది ప్రభుత్వ సంకల్పాన్ని, సమర్థవంతమైన కార్యాచరణను సూచిస్తుంది.
గుర్రం చెరువు వద్ద పూర్తి నిర్లక్ష్యం
దీనికి పూర్తి విరుద్ధంగా, బాలాపూర్‌లోని గుర్రం చెరువు పరిస్థితి వ్యవస్థాగత వైఫల్యానికి నిలువుటద్దంగా నిలుస్తోంది. ఒకప్పుడు 90 ఎకరాల్లో విస్తరించి ఉన్న ఈ చెరువు, ఇప్పుడు ఆక్రమణల కారణంగా 30 ఎకరాలకు కుంచించుకుపోయింది. ఇక్కడ ఆక్రమణ ఒక వ్యవస్థీకృత నేరంగా కొనసాగుతోంది. స్థానిక నేతలు, బిల్డర్లు కలిసి మయన్మార్ శరణార్థులైన రోహింగ్యాలను ముందుంచి ఈ దందా నడిపిస్తున్నారు. చెరువును నిత్యం వ్యర్థాలతో పూడ్చి, 60-100 గజాల ప్లాట్లుగా మార్చి, రేకుల షెడ్లు నిర్మిస్తున్నారు. జీహెచ్‌ఎంసీ, విద్యుత్తు, జలమండలి అధికారులు అన్ని సౌకర్యాలు కల్పిస్తుండటంతో, ఈ ప్లాట్లను గజం రూ.30-40 వేలకు అమ్ముతున్నారు.
ఈ అక్రమాలను అడ్డుకోవాల్సిన అధికారులు, దాడుల భయంతో వెనకడుగు వేస్తున్నారు. నాలుగేళ్ల క్రితం సర్వేకు వెళ్లిన ఎమ్మార్వోలు, పనులు చేపట్టడానికి ప్రయత్నించిన జీహెచ్‌ఎంసీ సిబ్బందిపై దాడులు జరగడంతో వారు ఆ పనులను మధ్యలోనే వదిలేసి వెళ్లిపోయారు. ఇంతటి భయానక వాతావరణం, వ్యవస్థీకృత ఆక్రమణ జరుగుతుంటే, హైడ్రా కమిషనర్ స్పందన ఆశ్చర్యం కలిగిస్తుంది.
ఫిర్యాదు రాలేదు: “పాతబస్తీలోని గుర్రం చెరువు ఆక్రమణలపై ఇప్పటి వరకు మాకు ఫిర్యాదు అందలేదు. ఎవరైనా ఫిర్యాదు చేస్తే తగు చర్యలు తీసుకుంటాం.” — ఏ.వి.రంగనాథ్, కమిషనర్, హైడ్రా.
కుల్సుంపురాలో సాధ్యమైన చర్య, గుర్రం చెరువులో ఎందుకు సాధ్యం కావడం లేదు? ఇది కేవలం నిర్లక్ష్యం కాదు; రాజకీయ అండదండలతో, దాడులకు తెగబడే ఒక వ్యవస్థీకృత నెట్‌వర్క్‌ను ఎదుర్కోవడంలో ప్రభుత్వ యంత్రాంగం విఫలమవుతోందని స్పష్టమవుతోంది. చెరువు పూర్తిగా కనుమరుగైతే పాతబస్తీ వరద ముంపునకు గురికావడం ఖాయం.
3. టేక్‌అవే 3: భవిష్యత్ హైదరాబాద్ నిర్మాణం – రాయదుర్గ్ వేలం నుండి గ్రామీణ రోడ్ల వరకు
ఒకవైపు వివాదాలు కొనసాగుతున్నప్పటికీ, ప్రభుత్వం భవిష్యత్ హైదరాబాద్ మరియు తెలంగాణ నిర్మాణంపై స్పష్టమైన దృష్టితో ముందుకు వెళ్తోంది.
రాయదుర్గ్ – వ్యూహాత్మక అభివృద్ధి
టీ-హబ్, టీ-వర్క్స్ వంటి ప్రతిష్టాత్మక సంస్థలకు నిలయంగా, ఔటర్ రింగ్ రోడ్ మరియు మెట్రోకు సమీపంలో ఉన్న రాయదుర్గ్ ప్రాంతంలో మరో 10 ఎకరాల భూమిని వేలం వేయడానికి TGIIC సన్నాహాలు చేస్తోంది. ఈ భూములకు “మిశ్రమ వినియోగ అభివృద్ధి” (mixed use development) అనుమతి ఉండటం వాటి మార్కెట్ విలువను మరింత పెంచుతోంది. పెండింగ్‌లో ఉన్న న్యాయ వివాదాలను సీనియర్ న్యాయవాదుల సహాయంతో త్వరగా పరిష్కరించి, భవిష్యత్ వేలాలకు మార్గం సుగమం చేయాలని ముఖ్యమంత్రి ఆదేశించడం, ఈ ప్రాంతంపై ప్రభుత్వ ప్రాధాన్యతను సూచిస్తోంది.
గ్రామీణ రహదారులు – రాష్ట్రవ్యాప్త పునాది
నగర కేంద్రాలతో పాటు, రాష్ట్రవ్యాప్తంగా గ్రామీణ ఆర్థిక వ్యవస్థను బలోపేతం చేసే దిశగా ప్రభుత్వం ఒక భారీ అడుగు వేసింది. హైబ్రిడ్ యాన్యుటీ మోడల్ (HAM) కింద ₹6,294.81 కోట్లతో 7,449.50 కిలోమీటర్ల గ్రామీణ రహదారుల నిర్మాణానికి టెండర్లు పిలిచింది. ఈ రెండు కార్యక్రమాలు వేర్వేరు స్థాయిలో ఉన్నప్పటికీ, రాష్ట్ర భవిష్యత్తుకు పునాది వేస్తున్న పెట్టుబడులను సూచిస్తున్నాయి. గ్రామీణ ప్రాంతాలను నగరాలతో అనుసంధానించడం ద్వారా, రియల్ ఎస్టేట్ అభివృద్ధి నగర కేంద్రం దాటి విస్తరించేందుకు మార్గం సుగమం అవుతుంది.
4. టేక్‌అవే 4: వివాదాలకు చెక్ – భూ రికార్డుల ప్రక్షాళనకు కొత్త సైన్యం
భూ వివాదాలకు మూల కారణమైన అస్పష్టమైన భూ రికార్డులు మరియు కొలతల సమస్యను పరిష్కరించడానికి ప్రభుత్వం ఒక కీలకమైన చొరవ తీసుకుంది. ప్రభుత్వ లక్ష్యం నెరవేరాలంటే ప్రస్తుతం రాష్ట్రంలో ఉన్న 350 మంది సర్వేయర్లు సరిపోరని గుర్తించి, సర్వే వ్యవస్థను బలోపేతం చేయడానికి లైసెన్స్‌డ్‌ సర్వేయర్లను నియమిస్తోంది.
మొదటి దశలో 3,465 మందికి, రెండవ దశలో మరో 3,000 మందికి శిక్షణ ఇవ్వడం ద్వారా మొత్తం 6,400 మందికి పైగా కొత్త సర్వేయర్లను సిద్ధం చేస్తోంది. కేవలం 350 మంది నుండి దాదాపు 6,500 మందికి, అంటే దాదాపు ఇరవై రెట్లు సర్వేయింగ్ సామర్థ్యాన్ని పెంచడం అనేది భూ రికార్డుల పునాదిని సరిచేయడానికి ప్రభుత్వం చేస్తున్న ఒక భారీ ప్రయత్నం. ఇది “భూ భారతి” చట్టానికి మరింత బలాన్ని చేకూరుస్తుంది. ఈ చట్టం ప్రకారం, రిజిస్ట్రేషన్ సమయంలో భూమి సర్వే పటాన్ని జతచేయడం తప్పనిసరి. క్షేత్రస్థాయిలో నైపుణ్యం కలిగిన సర్వేయర్లు అందుబాటులో ఉండటం వల్ల, భూ లావాదేవీలలో స్పష్టత, భద్రత పెరిగి, సాధారణ కొనుగోలుదారులు మరియు అమ్మకందారులలో విశ్వాసాన్ని పెంచి, వివాదాలను గణనీయంగా తగ్గిస్తుంది.
5. ముగింపు
హైదరాబాద్ రియల్ ఎస్టేట్ మార్కెట్ ఒక కీలకమైన కూడలిలో ఉంది. ఒకవైపు రాయదుర్గ్ వంటి ప్రాంతాలలో అధిక-విలువ అభివృద్ధి, గ్రామీణ రహదారుల నిర్మాణం వంటి ప్రణాళికలతో ప్రభుత్వం భవిష్యత్తుపై దృష్టి సారిస్తోంది. మరోవైపు, నాగారం భూ వివాదం, గుర్రం చెరువు ఆక్రమణ వంటి సమస్యలు వ్యవస్థలో లోతుగా పాతుకుపోయిన సవాళ్లను బయటపెడుతున్నాయి. లైసెన్స్‌డ్‌ సర్వేయర్ల నియామకం వంటి సంస్కరణలు సరైన దిశలో ముందడుగు అయితే, వాటి అమలు మరియు క్షేత్రస్థాయిలో అధికారుల చిత్తశుద్ధిపైనే అంతిమ విజయం ఆధారపడి ఉంటుంది.
ఈ పరిణామాలన్నీ చూస్తుంటే, హైదరాబాద్ రియల్ ఎస్టేట్ మార్కెట్ పారదర్శకత వైపు పయనిస్తోందా, లేక కొత్త సవాళ్లలో చిక్కుకుపోతోందా? మీ అభిప్రాయం ఏమిటి?